مقدار مجاز مصرف تن ماهی در دوران بارداری

بارداری دوره حساسی از زندگی یک مادر است، به خصوص وقتی صحبت از بایدها و نبایدهای مراقبتی از پوست، زیبایی گرفته تا غذا باشد. برای زنان باردار غذاهای خاصی مانند برخی از میوه‌ها کاملاً بی‌خطر هستند، اما بعضی از غذاها را باید کمتر بخورند یا کاملا از رژیم غذایی خود حذف کنند. تن ماهی یکی از این غذاهای پرچالش است. تن ماهی یک منبع عالی پروتئین، چربی امگا 3 با کالری کم است که برای دوران بارداری مفید است. اما مانند هر چیز دیگری، خوردن آن باید در حد اعتدال باشد زیرا مصرف بیش از حد آن می‌تواند به جنین آسیب برساند.

در این مطلب نگاهی می‌اندازیم به آنچه کارشناسان در مورد خوردن تن ماهی در بارداری می‌گویند، از جمله اینکه آیا تن ماهی بی‌خطر است و اینکه واقعاً چه مقدار از آن برای زنان باردار مجاز است؟

آیا خوردن تن ماهی در دوران بارداری بی خطر است؟

یکی از چالش‌های دوران بارداری تغذیه و نوع غذاهای مصرفی است. هر غذایی که در این دوران مصرف می‌شود بر سلامت بدنی و روحی مادر و جنین تاثیرگذار است. بنابراین مادران باردار باید تحت نظر پزشک خود به دستورالعمل‌های غذایی عمل کنند. یکی از غذاهای مهم در دوران بارداری ماهی و تن ماهی است. تن ماهی به دلیل دسترسی ساده‌تر معمولا پرطرفدار است. اما آیا مصرف تن ماهی در بارداری توصیه می‌شود؟

به طور کلی، پاسخ مثبت است، اما نکته مهم این است که باید در حد اعتدال خورده شود. در حالی که مصرف برخی از ماهی‌های خاص مانند ماهی دودی و نمکی باید از رژیم غذایی مادران باردار حذف شود، خوردن تن ماهی مشکلی ایجاد نمی‌کند، اما فقط باید مراقب میزان مصرف و نوع ماهی آن باشید.

توصیه می‌شود در دوران بارداری در هفته بیش از چهار قوطی تن ماهی در اندازه متوسط (حدود 140 گرم ) مصرف نکنید. به توصیه کالج آمریکایی متخصصین زنان و زایمان (ACOG) مصرف شش اونس (170 گرم) یا کمتر از تن ماهی در هفته برای زنان باردار بی خطر است. البته نوع ماهی نیز بسیار اهمیت دارد.

دلیل اینکه باید مصرف تن ماهی در بارداری را محدود کنید، سطح جیوه این غذا است. تن ماهی بسته به نوع ماهی حاوی میزان قابل توجهی جیوه است که اگر بیش از حد وارد بدن شود، برای جنین مضر خواهد بود و به مغز، رشد و سیستم عصبی او آسیب می‌زند.

بررسی‌ قوطی‌های مختلف تن ماهی نشان می‌دهد که در سطوح جیوه از یک قوطی به قوطی دیگر تغییر غیرقابل پیش‌بینی وجود دارد. بدین ترتیب، برخی از تن ماهی‌ها ممکن است برای دوران بارداری مناسب نباشند.

برخی ماهی‌ها مانند ماهی‌های شکارچی تن که در دریاهای آزاد زندگی می‌کنند حاوی غلظت بالایی از جیوه در بدن خود هستند و ممکن است کنسرو آن‌ها نیز جیوه بیشتری نسبت به سایر کنسروها داشته باشد.

خوردن بیش از حد غذاهای دریایی که دارای جیوه بالایی هستند در مدت زمان طولانی منجر به مسمومیت با جیوه می‌شود. علائم مسمومست با جیوه بی‌حسی پوست، لرزش ، دوبینی، مشکلات حافظه و تشنج است. قرار گرفتن در معرض مقادیر زیادی جیوه در دوران بارداری نیز ممکن است باعث آسیب دائمی به مغز در نوزاد شود. به همین دلیل FDA راهنمای ماهی‌هایی با بیشترین و کمترین میزان آلاینده‌ها را ارائه داده است.

کنسرو ماهی تن light یکی از بهترین انتخاب‌ها برای دوران بارداری است، به این معنی که مصرف یک وعده 4 اونسی از این کنسرو در هفته در طول دوران بارداری بی‌خطر است. ماهی تن همچنین منبع خوبی از پروتئین است، یک قوطی 5 اونسی حاوی حدود 35 تا 40 گرم پروتئین با کیفیت بالا است که بیش از نیمی از نیاز روزانه یک مادر باردار یا شیرده را برآورده می‌کند.

فواید و مضرات تن ماهی در بارداری

مصرف کنسرو تن ماهی چندین مزیت از جمله امکان نگهداری طولانی مدت، مقرون به صرفه بودن، در دسترس بودن و آماده‌سازی آسان دارد. اما در کنار این مزایا نکات قابل توجهی برای مصرف تن ماهی در بارداری وجود دارد.

برای اطمینان از دریافت اسیدهای چرب امگا 3 به میزان کافی، ماهی و فراورده‌های آن مانند تن ماهی یکی از بهترین مواد غذایی برای مصرف هستند. به طور کلی، امگا 3 برای بدن و همچنین برای کودک در حال رشد ضروری است. با این حال، یک زن باردار باید نوعی از تن ماهی را برای دریافت بهینه امگا 3 انتخاب کند که سالم و عاری از مواد آلاینده مانند جیوه باشد.

جیوه یک آلاینده بسیار خطرناک است که ممکن است از راه غذاهای دریایی وارد بدن ما ‌شود. جیوه در دوران بارداری از جفت عبور کرده و در دوران شیردهی نیز در مقادیر کمتر وارد شیر مادر می‌شود. این ماده سمی به اعصاب مغز، نخاع و کلیه‌ها آسیب می‌زند، بنابراین باید مصرف غذاهای حاوی جیوه بالا را محدود کرد.

اما خبر خوب این است که برخی از تن ماهی‌ها، دارای سطوح بسیار کم جیوه هستند، بنابراین خوردن آن‌ها در مقادیر معقول بی‌خطر است. مزایا این نوع تن ماهی‌ در بارداری بیشتر از خطرات آن‌ است.

بهترین تن ماهی در بارداری

برخی از ماهی‌های کنسرو شده برای زنان باردار انتخاب سالم‌تر و کم‌ خطرتری هستند و باید به مقدار مجاز مصرف شوند. از سوی دیگر، دو ماهی تن سفید و شاه ماهی خال مخالی استثنا به دلیل غلظت بالای جیوه باید محدود شوند. مصرف ماهی تن سفید (albacore) باید به حداکثر 300 گرم در هفته محدود شود اما توصیه می‌شود از مصرف کنسرو شاه ماهی خال مخالی به طور کامل اجتناب شود. اما تن ماهی light‌ به دلیل کیفیت بالا و سطح جیوه پایین را می‌توان به خیال راحت مصرف کرد.

علاوه بر جیوه، برخی از ماهی های کنسرو شده به ویژه برخی از ماهی‌های دودی، به میزان قابل توجهی نمک دارند. نمک در دوران بارداری موجب افزایش فشار خون می‌شود که برای مادر و جنین ضرر دارد. بنابراین باید محتوای سدیم (نمک) روی برچسب Nutrition Facts روی بدنه قوطی تن ماهی بررسی شود و انواع تن ماهی با کمتر از 500 میلی گرم سدیم در هر وعده 100 گرمی انتخاب شوند.

در نهایت، باید گفت به طور کلی مصرف ماهی و تن ماهی در بارداری فواید بسیار مهمی دارد. مصرف تن ماهی در سطح مجاز به مادران باردار تحت نظر پزشک توصیه می‌شود. در واقع، علیرغم خطرات آلودگی جیوه، هم سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) و هم آژانس حفاظت از محیط زیست (EPA) مصرف مقدار محدودی تن ماهی را توصیه می کنند، زیرا برای رشد جنین بسیار مفید است.